ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΓΙΑ ΙΦΝΕ

Η διατροφή στις ΙΦΝΕ είναι ιδιαιτέρως σημαντική, καθώς σε περιόδους «έξαρσης», υπάρχει αυξημένος κίνδυνος εμφάνισης διατροφικών ελλείψεων, καθώς και κίνδυνος υποθρεψίας, καταστάσεις οι οποίες κρίνεται αναγκαίο να αντιμετωπιστούν. Σε κάθε περίπτωση η διατροφή θα πρέπει να είναι εξατομικευμένη, ώστε να βελτιώνονται τα συμπτώματα που ταλαιπωρούν τον ασθενή και κατά συνέπεια και την ποιότητα ζωής του. Η ισορροπημένη διατροφή με επάρκεια σε θρεπτικά συστατικά είναι απαραίτητη προκειμένου να εξασφαλιστεί η σωστή λειτουργία του οργανισμού. Αν και η αιτία πυροδότησης της νόσου παραμένει άγνωστη, με την εγκατάστασή της ο εντερικός φραγμός καταστρέφεται, με αποτέλεσμα τη συνεχή έκθεση του εντέρου στα αντιγόνα της τροφής.

Σε περιόδους έξαρσης η διατροφή του ασθενούς θα πρέπει να είναι εξατομικευμένη με βάση την πορεία της νόσου, τις διατροφικές του συνήθειες, το σωματικό του βάρος και την κατάσταση θρέψης. Συστήνεται μια διατροφή με μικρά και συχνά γεύματα, τα οποία θα καταναλώνονται σε κατάσταση ηρεμίας, ενώ ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην πρόσληψη υγρών και τροφών με πλούσιο πρωτεϊνικό περιεχόμενο (αυγό, κοτόπουλο, ψάρι, άπαχο κρέας, τυρί). Επίσης, συστήνεται να αποφεύγονται οι ερεθιστικές τροφές (πικάντικα, λιπαρά, τηγανητά), οι τροφές πλούσιες σε φυτικές ίνες, τα προϊόντα με υψηλή συγκέντρωση λακτόζης, τα αεριούχα ροφήματα, το αλκοόλ και οι γλυκαντικές ουσίες με ήπια ηπακτική δράση. Είναι προτιμότερο να επιλέγονται αμυλούχες τροφές (ρύζι, πατάτα, μακαρόνια), φρούτα χωρίς φλούδα και φρουτοχυμοί χωρίς ίνες, βρασμένα λαχανικά (όπως κολοκυθάκι, καρότο, παντζάρια) και τροφές πλούσιες σε πρωτεϊνες υψηλής βιολογικής αξίας (όπως αυγό, άπαχο κρέας, ψάρι και κοτόπουλο).

Σε περιόδους ύφεσης συστήνεται μια ισορροπημένη διατροφή Μεσογειακού τύπου με τροφές από όλες τις ομάδες τροφίμων, ώστε να διασφαλιστεί με αυτό τον τρόπο ο επαρκής εφοδιασμός του οργανισμού με όλα τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά. Φυσικά, εξαιρούνται οι περιπτώσεις που κάποιο τρόφιμο πυροδοτεί στον ασθενή συμπτώματα στο γαστρεντερικό σύστημα, λόγω της νόσου ή πιθανής δυσανεξίας, οπότε και θα αποκλείεται απο τη διατροφή του, τουλάχιστον προσωρινά.

Πιο συγκεκιμένα κάποιες βασικές διαιτητικές συστάσεις αφορούν τα εξής:

1. Κατανάλωση μικρών και συχνών γευμάτων (5-6 γεύματα ημερησίως)

2. Κατανάλωση του γεύματος σε ήρεμο περιβαλλον και καλό μάσημα της τροφής

3. Περιορισμός καφεϊνης, αλκοόλης και σορβιτόλης

4. Αποφυγή τροφίμων που παράγουν πεπτικά αέρια όπως μπρόκολο, κρεμμύδι, κουνουπίδι, όσπρια, πιπεριές

5. Αποφυγή φρούτων καια λαχανικών με πολλές φυτικές ίνες

6. Αποφυγή ερεθιστικών τροφών, όπως μπαχαρικά, πικάντικες τροφές, τηγανητά

7. Κατανάλωση ω3 λιπαρών οξέων, τα οποία έχουν αντιφλεγμονώδη δράση και βρίσκονται σε μεγαλύτερη περιετικότητα στα λιπαρά ψάρια, στο λιναρόσπορο, τα καρύδια και τα εμπλουτισμένα προϊόντα.

8. Επαρκής ενυδάτωση, με σκοπό την αποφυγή αφυδάτωσης σε περίπτωση διάρροιας.

9. Σε περίοδο έξαρσης συστήνεται διατροφή φτωχή σε άπεπτες ίνες (πράσινα λαχανικά, όσπρια, δημητριακά), επαρκή σε υδατάνθρακες (πατάτα, ρυζι, μακαρόνια, φρυγανισμένο ψωμί) και πρωτεϊνες (κρέας, αυγό, ψάρι)

10. Σε περίοδο ύφεσης οι ασθενείς ενθαρρύνονται να καταλώνουν μία ισορροπημένη διατροφή, συμπεριλαμβάνοντας τροφές όλες τις ομάδες τροφίμων

Από το 2018 μελετάω σε νοσοκομειακό περιβάλλον την ευεργετική επίδραση της εξειδικευμένης διατροφής στη διαχείρηση των ΙΦΝΕ και τη δυνατότητά της να συμβάλλει σημαντικά στην καλύτερη θεραπεία και στην καλύτερη ποιότητα ζωής αυτών των ασθενών.

Συμπερασμάτικά, τα φλεγμονώδη νοσήματα του εντέρου εξελίσσονται διαφορετικά σε κάθε ασθενή, εμφανίζοντας διαφορετική συμπτωματολογία και διαφορετικές διατροφικές ανάγκες. Γι αυτό και είναι αναγκαία η εξατομικευμένη διαιτητική προσέγγιση απο ειδικό διαιτολόγο, με σκοπό τόσο τη βελτίωσης της υγείας και της ποιότητας ζωής του ασθενούς, όσο και την προσπάθειας μείωσης των χορηγούμενων φαρμάκων, μειώνοντας τον κίνδυνο εμφάνισης παραφαρμακευτικών παρενεργειών.